CUMA NAMAZININ ÖNEMİ

Değerli Müslümanlar:

İslam’a gönül vermiş biz müminler için İslam’da özel gün ve geceler vardı. Bu zamanlarda yapılan ibadet ve hayırlar Rabbim katında diğer zamanlardan daha fazla ecre ve mükâfata vesile olur. İşte o günlerden biride haftalık buluşma ve kaynaşma vesilemiz olan Cuma namazıdır.

Cuma namazı, Mekke’den Medine’ye hicret eden Resul-i Ekrem Efendimiz s.a.v in bir haftayı geçen uzun ve yorucu bir yolculuktan sonra, Medine yakınındaki Ranuna denen mevkie gelince farz kılınmıştır. Allah Resulü s.a.v Cuma namazının farz kılınması sonrasında devesinden inerek Salim oğulları yurdunda ilk Cuma namazını kıldırmıştır. Böylece de, Cuma günleri kıla geldiğimiz Cuma namazı, o günden itibaren Müslümanların üzerine farz kılınmıştır.

Müslüman, akıl baliğ ve hür olan her erkeğe farz olan bu namaz aslında bir ibadetten daha çok Müslümanların gücünü ortaya koyduğu bir gösteri mahiyetindedir.

Ancak yaşadığımız yüzyılda birbiriyle uğraşmaktan düşmana vakit bulamayan Müslümanların camilerde bile bir araya gelemedikleri bir kokuşmuşluğu yaşadığımızda bir gerçektir.

Hâlbuki Cuma “toplamak, bir araya getirmek” manasını taşıyan kardeşliğin bir göstergesi olması gerekirken bugün geldiğimiz nokta bizler için içler acısıdır.

Yinede bizler bu kardeşliğin ortaya çıkması ve Müslümanların yeniden gücünün göstergesi olması umudu ile Cuma namazının öneminden bahsetmeye çalışacağız.

Rabbimiz kitabında şöyle buyurmaktadır:

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِذَا نُودِيَ لِلصَّلٰوةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا اِلٰى ذِكْرِ اللّٰهِ وَذَرُوا الْبَيْعَۜ ذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ

Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah’ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.[1]

Cuma namazı öğle namazı vaktinde cemaatle kılınan ve Müslüman, akıl baliğ, hür olan her erkeğe farz olan bir namazdır.

Peki! Cuma namazının kılınabilmesi için gerekli şartlar nelerdir?

Cuma namazının kılınabilmesi için kılınacak mekân ve de namaz kılacak Müslümanların yerine getirilmesi gereken şartlar vardır.

Cuma namazı kılınacak camilerde aranan başlıca şartlar şunlardır:

-Cuma namazı kılınacak yerin şehir olması, (izin verilen köylerde de kılınabilir)

-Namazı emir veya vekilinin kıldırması,

-Öğle namazı vaktinde kılınması,

-Cemaatin huzurunda hutbe okunması,

-İmamdan başka en az üç kişi bulunması (Bu şart Hanefi mezhebince kabul edilen sayıdır.)

Cuma namazı kılınan yerin herkese açık olması.

Cuma namazını kılacak kimselerde aranan şartlar ise şunlardır:

-Hür olmak, esir veya hapis olmamak.

-Mukim olmak, yolculukta olmamak.

-Sıhhatli olmak, namaza gidemeyecek kadar hasta olmamak.

-Kör olmamak.

-Ayaklarında namaza gitmesine engel olacak bir mazeret bulunmamak.

-Namaza gitmeye mani ve gitmemeyi mubah kılan bir özrü bulunmamak, (Düşman korkusu, şiddetli yağmur, çamur gibi şeyler.)

Müslümanların bir araya geldiği Cuma namazının şartlarını ortaya koyarken Cuma gününün öneminden de bahsetmek gerekiyor.

Allah Resulü Cuma gününün öneminden bahsederken şöyle buyuruyor:

Üzerine güneşin doğduğu en hayırlı gün cuma günüdür; Âdem o gün yaratılmış, o gün cennete girmiş ve o gün cennetten çıkarılmıştır. Kıyamet de cuma günü kopacaktır.[2]

Diğer rivayetlerde Cuma günü ile ilgili tarihi olaylardan bahsedilerek Cuma gününün Müslümanlar için ne kadar önemli olduğu vurgulanmaktadır.

Bizler bu ayrıntılara girmek yerine Cuma namazının Müslümanlara manevi açıdan kazandırdıklarına bakmaya çalışalım!

Allah Resulü s.a.v Cuma namazının öneminden bahsederken Müslümanlar için kabul olunan dualara ve affa vesile olduğuna işaret etmektedir:

Cuma gününde bir saat vardır ki Müslüman, bu saate isabet ederek hayırlı bir şey isterse Allah ona istediğini verir.[3]

Bir kimse güzelce abdest alır sonra mescide gelir, susup okunacak hutbeyi dinlerse, gelecek cumaya kadar ve ondan sonraki üç gün içinde işleyeceği (küçük) günahları affedilir.[4]

Beş vakit namaz ve cuma namazı diğer Cuma namazına kadar -büyük günahları işlemediğin sürece- aralarında işlenen (küçük) günahlara kefarettir.[5]

Bu kadar müjdeye rağmen bundan kaçınan Müslümanlara ise Allah Resulü şu uyarıyı yapmaktadır:

Kim tembellik ederek üç cuma namazını terk ederse Allah o kimsenin kalbini mühürler.[6]

Bu ifadeyi biraz açmak gerekir. Çünkü toplumda üç Cuma namazına gelmeyen kâfir olur gibi bir algı oluşmaktadır. Ancak işin aslı şudur ki! Kişi dinin emirlerini inkâr ve alaya almadıkça kâfir olmaz.

Burada bahsedilen mesele kişinin Cuma namazını terk etmekle ibadetlerden uzaklaşması söz konusu olacağından daha kolay şeytanın askeri olacağından bahsedilmektedir.

Çünkü kalp Rabbinden uzaklaştıkça şeytana yaklaşır!

Peki! Şeytandan uzaklaşmak ve Rabbimize yaklaşmak için kıldığımız Cuma namazına nasıl hazırlık yapmalıyız?

Cuma, Müslümanların haftalık bayramıdır. Bu itibarla Müslümanlar, perşembe günü akşamdan bu güne hazırlanırlar. Cumaya hazırlık için boy abdesti alırlar, temiz elbise giyerler, güzel koku sürünürler. Bunu Peygamberimizin s.a.v in bir tavsiyesi olarak yerine getirirler.

Peygamberimiz s.a.v bu hususta şöyle buyurmuştur:

 Cumaya gelmek isteyen kimse boy abdesti alsın. [7]

Ergen olan her kişinin cuma günü gusletmesi, ağız ve diş temizliği yapması ve yeteri kadar güzel koku sürünmesi gerekir. [8]

Cuma gününü nasıl değerlendirmeliyiz?

Müslümanlar olarak Cuma günü Kuran okumak, zikir ve tefekkür etmek, Peygamberimize s.a.v salât ve selâm getirmek, tövbe ve istiğfar etmek, camiye gidip vaaz ve hutbe dinlemek suretiyle böyle değerli ve önemli bir günün manevî feyzinden yararlanmaya çalışmalıyız.

Cuma namazı Müslüman toplumunun bir bakıma tutkalı gibidir. Birbirimiz ile halleştiğimiz, iletişime geçtiğimiz, kaynaştığımız ve daha da önemlisi İslam’ın emirlerini öğrendiğimiz toplu bir ders gibidir.

Bu dersi iyi anlamanın yolu ise Cuma namazının adabına uygun hareket etmekle mümkündür. Gerek namaz öncesinde, gerekse namaz sonrasında hal ve hareketlerimizle bir Müslüman’a yakışmayacak hareketlerden kaçınarak ve aynı zamanda cami içersinde Cuma namazının adabına uygun hareket ederek Cumanın fazlı ve kereminden istifade etmeye çalışmak bu dersin güzel alındığına bir gösterge olacaktır.

Ancak birçok kez şahit oluyoruz ki! İnsanlarımız Cuma namazının faziletine ve adabına uygun hareket etmemektedirler. Caminin bahçesinde dedikodu yaparak ölü kardeşinin etini yemek gibi diye Rabbimizin ifade ettiği günahları işlemekte, caminin içerisine girdiğinde vaaz ve hutbeyi dinlemek yerine telefonla oynamakta veya yanında ki ile konuşmakta veya uyuklamaktadır.

Nasıl ki işyerinde yapılması gereken görevini yapmayan maaş alamıyorsa Cuma namazına gelip gereklerini yerine getirmeyeninde bu güzellikten alacağı bir nasip olmayacaktır.

Onun için kardeşlerimizden rica ediyoruz ki! Ne olur bu güzel vakti güzel değerlendirelim. Duaların kabul olduğu bu saatlerde hem kendimiz hem de tüm Müslümanlar için dua edelim!

Rabbim Cuma namazının fazlı kereminden istifade eden kullardan olabilmeyi bizlere nasip eylesin!

 

 

---

[1] Cuma 9

[2] Müslim, Cuma, 18

[3] Müslim, Cuma, 15

[4] Müslim, Cuma, 24

[5] Müslim, Tahâre, 14-15

[6] Tirmizî, Cuma, 354 

[7] Müslim, Cuma, 2

[8] Müslim, Cuma, 7